زمانی که کلمه ربات را می‌شنوید در ابتدا شاید یه وسیله‌ی آهنی که می‌تواند کارهای خارق‌العاده‌ای انجام دهد به نظرتان بیاید. اما در عصر امروز ربات به خودی خود معنایی که در گذشته داشته را از دست داده و شکل دیگری به خود گرفته است.
در ابتدا به دستگاهی که ویژگی مکانیکی و الکترونیکی بودن آن از هر چیز دیگری نمایان‌تر بود نام ربات را اطلاق کردند. کارل و جوزف چاپک اولین بار از این کلمه در نمایشنامه‌ی «ر. ج .ر» (R.U.R.) تحت عنوان ربات‌های جهانی روسام استفاده کردند که در شهر پراک روی صحنه رفت.
بیشتر بخوانید: ربات نظافت‌چی Beatbot AquaSense Pro رونمایی شد؛ پاکسازی خودکار فقط با یک کلیک
معنای کلمه ربات چیست؟
نمایشنامه مذکور به قدری مورد استقبال قرار گرفت که سال بعد آن در نیویورک نیز به اجرا درآمد و به 30 زبان نیز ترجمه شد. اما نکته‌ی جالب توجه این بود که از کلمه‌ی ربات در این ترجمه‌ها استفاده نشد. کلمه‌ی ربات که در واقع نوعی انسان مصنوعی را توصیف می‌کرد تا دهه‌ها به اشیایی گفته می‌شد که ماهیتی الکترونیکی و مکانیکی داشتند.
بعدها مشخص شد که کاپک از این بابت رنجیده و عنوان کرد کلمه‌ی ربات او به سرقت رفته است. او در سال 1935 یادداشتی در روزنامه لیدوو نووینی منتشر کرد و در آن منظورش از ربات را توضیح داد، اما نهایتا با استفاده کلمه‌ی ربات به منطوری که متداول شده بود کنار آمد.
تالیفی جدید از یادداشت کاپک توسط جیتکا سیچکووا استاد لابراتوار رباتیک شیمیایی در دانشگاه شیمی و فناوری پراک نوشته شده که در مقدمه آن توضیح داده شده: «ربات‌های شیمیایی به شکل ریزذرات که ما طراحی کرده و مورد تحقیق قرار دادیم و خصوصیاتی شبیه سلول های زنده دارند، نسبت به ربات‌های امروزی، از قرابت بیشتری با ایده‌های اولیه کاپک برخوردارند.»
سیچکووا یادآور می شود: من این قطرات را ربات‌های مایع نام گذاشته ام. همانطور که ربات‌های روسام انسان‌های مصنوعی بودند که صرفا شبیه انسان بودند و قادر به تقلید برخی خصوصیات بودند، ربات های مایع هم به عنوان سلول های مصنوعی تنها تا حدی رفتار همتایان زنده خود را تقلید می کنند.
همچنین بیان داشت: اینکه چه چیزی ربات است یا نیست یک بحث ادامه دار است اما من شخصا طرفدار این ایده هستم که بطور کلی ربات چیزی است که به نظر زنده است اما زنده نیست؛ چیزی که هوشی در خود دارد.
شاید این الزام که ربات مکانیکی و الکترونیک است بسیار سختگیرانه باشد اما چنانکه خود چاپک یکصد سال پیش اذعان کرده بود، اینکه چه چیزی یک ربات را تعریف می‌کند، از دست همه حتی خالق این کلمه خارج شده است.
بیشتر بخوانید:
نظر شما درباره‌ی معنای کلمه ربات چیست؟ لطفا دیدگاه خود را در بخش کامنت با مجله خبری آی تی و دیجیتال در میان بگذارید.
نظرات کاربران