مهمترین ویژگی ماهواره‌های نسل دو استارلینک که اخیرا با موفقیت به فضا پرتاب و مستقر شده‌اند، امکان اتصال مستقیم به گوشی‌های هوشمند است. اما وزیر امور خارجه کشورمان اخیرا به طور مستقیم استارلینک را تهدید کرده است!
با پرتاب و استقرار موفقیت‌آمیز ماهواره‌های نسل دوم استارلینک که مهمترین ویژگی آن‌ها اتصال مستقیم اینترنت ماهواره‌ای به گوشی‌های تلفن همراه است، یک گام دیگر به امکان دسترسی آزادانه به اینترنت در سراسر جهان نزدیک شده‌ایم. اما آیا این الزاما پایانی بر عصر فیلترینگ و محدودیت‌های اینترنتی اعمال شده از سوی دولت‌های مختلف است؟
ایلان ماسک، مدیرعامل اسپیس ایکس پیش از این اعلام کرده بود که تا سال 2024 در تلاش است تا گوشی‌های تلفن همراه به طور مستقیم از اینترنت ماهواره‌ای برخوردار شوند. از سوی دیگر و در مدت اخیر، برخی از بزرگترین تولیدکنندگان موبایل از جمله هواوی و اپل و همچنین بزرگترین سازندگان تراشه در جهان یعنی مدیاتک و کوالکام نیز طرح‌های خود برای برقراری اتصال ماهواره‌ای گوشی‌های هوشمند را رونمایی کرده‌اند.
اپل با آیفون 14 و هواوی با میت 50 پیشگامان این مسیر بودند و اخیرا کوالکام اعلام کرده که در آینده تمام گوشی‌های مجهز به پردازنده کوالکام از ارتباط ماهواره‌ای برخوردار خواهند بود.
بیشتر بخوانید: آزمایش اینترنت ماهواره ای برای موبایل در سال جاری میلادی توسط استارلینک و تی موبایل انجام می‌شود
پایان عصر فیلترینگ با ماهواره‌های نسل دو استارلینک
ماموریت پرتاب ماهواره‌های نسل دوم استارلینک با کمک موشک فالکون 9 اسپیس ایکس از مرکز فضایی کندی در فلوریدا انجام شد. این ماهواره‌های جدید چندی پیش با چهار برابر ظرفیت بیشتر نسبت به نسل اول رونمایی شده بودند.
البته در شرایطی که ماهواره‌های نسل اول معمولا در دسته‌های 60تایی به فضا پرتاب می‌شدند، در پرتاب اخیر تنها 21 ماهواره ارتقایافته اسپیس ایکس به فضا پرتاب شده است.
اسپیس ایکس قصد دارد با افزودن یک ماژول به ماهواره‌های خود، امکان برقراری ارتباط مستقیم اینترنت استارلینک با گوشی‌ها را فراهم کند و در این خصوص تا به حال چند پتنت را برای کمیسیون FCC ارسال کرده که همگی تایید شده‌اند.
علاوه بر این و به گفته اسپیس ایکس، نسل جدید ماهواره‌های استارلینک طراحی قدرتمندتری دارند که با وجود آن چهار برابر ظرفیت بیشتر را در قیاس با نمونه‌های پیشین عرضه می‌کنند. در نتیجه با این ماهواره‌ها، مشترکان سرویس استارلینک به اینترنت پرسرعت‌تری دسترسی می‌یابند.
نسل جدید ماهواره‌های استارلینک در دو نوع V2 Mini و مدل بزرگ‌تر V2 ارائه شده‌اند. V2 با موشک استارشیپ قدرتمندتر اسپیس‌ایکس که هنوز به مرحله عملیاتی خود نرسیده، سازگار است، درحالی‌که مدل کوچک‌تر V2 Mini که روز سه‌شنبه به فضا رفت، برای پرتاب با موشک فالکون 9 طراحی شده است.
آیا نسل دوم ماهواره‌های استارلینک پایانی بر فیلترینگ است؟
بنابر گزارش‌های جدید، سخت‌افزار به کار رفته در ماهواره‌های جدید استارلینک، عامل اصلی ارتباط بین ماهواره‌های استارلینک و گوشی کاربران است که اینترنت پرسرعت و بدون فیلترینگ و محدودیت را برای آن‌ها فراهم می‌کند. در حال حاضر تعداد کشورهایی که به نحوی از انحا فیلترینگ و محدودیت‌هایی را بر فضای مجازی اعمال می‌کنند بسیار زیاد است چراکه بنابر آخرین آمار رسمی، تمامی دولت‌ها تا حدودی محتوای داخل اینترنت را مدیریت و کنترل می‌کنند.
البته اینکه دقیقا جزئیات کارکرد ماهواره‌های نسل دوم چیست و آیا با استقرار آن‌ها در مدار، فیلترینگ برای همیشه از بین می‌رود یا نه موضوعی است که بحث بیشتر می‌طلبد و شاید حتی کمی دور از ذهن باشد. علت هم اینکه ایلان ماسک از همان آغاز کار خود شرط فعالیت اینترنت ماهواره‌ای را موافقت دولت‌ها اعلام کرده است.
با این وجود و با توجه به فشارهای بین‌المللی، طبیعتا عرضه اینترنت ماهواره‌ای در کشورهایی چون چین، ایران و روسیه که کاربران حتی حق استفاده از اینستاگرام و واتساپ را ندارند و مدام در شرایط فیلترینگ شدید به سر می‌برند، این فناوری می‌تواند به معنای پایان دوران فیلترینگ باشد.
آیا امکان قطع اینترنت ماهواره‌ای وجود دارد؟
پاسخ به این سوال مثبت است اما شرایط قطع کردن اینترنت استارلینک به حدی پیچیده است که شاید هیچ دولتی به آن تن در ندهد! با وجود اینکه اخیرا چین و روسیه تهدید به حمله هسته‌ای به جو زمین برای نابودی ماهواره‌های استارلنیک کرده‌اند، اما از دسترس خارج کردن این ماهواره‌ها با موشک چنان اقدام پرهزینه‌ای در ابعاد سیاسی و اقتصادی است که روسیه بعید است به دنبالش برود.
علت هم اینکه متوقف کردن، نابودی یا از دسترس خارج کردن یک ماهواره ضمن زیرپاگذاشتن قوانین بین‌المللی، تجاوز به دارایی‌های کشورهای دیگر محسوب می‌شود و در چرخه دسترسی دیگر کشورها اختلال ایجاد می‌کند. نکته مهم دیگر تعداد بالای این ماهواره‌ها است که برای نابودی کامل چرخه اینترنت، باید همه‌شان را نابود کرد و این مسئله بسیار دشوار و حتی بعید به نظر می‌رسد. آیا اساسا هیچ کشوری حاضر به تحمل هزینه‌های گزاف مالی و دیپلماتیکی این اقدام خواهد بود؟
سوال دیگری که وجود دارد این است که آیا می‌توان روی این اینترنت، پارازیت انداخت؟ پاسخ با کمی اغماض خیر است. این کار شدنی است اما ایجاد اختلال و پارازیت روی این امواج ماهواره‌ای روی سلامت عمومی جامعه تاثیر منفی زیادی دارد و ریسک انجامش بسیار بالاست. با این شرایط، ایجاد اختلال و فیلترینگ بر روی این سیستم تقریبا نشدنی است.
احتمال اقدام نظامی ایران علیه استارلینک
با این وجود به نظر می‌رسد سران کشورهایی چون ایران، روسیه و چین قصد تسلیم شدن در برابر شرایط جدید را ندارند. فراتر از تهدیدهای گاه و بیگاه چین و روسیه علیه استارلینک، حالا وزیر امور خارجه ایران هم مستقیما به استارلینک هشدار داده است.
حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، در جریان نشست مقامات عالی رتبه کنفرانس سالانه خلع سلاح 2023 به مسئله حق جمهوری اسلامی برای اقدام علیه استارلینک پرداخت و گفت:
«استارلینک با کمک دولت آمریکا فعالیت های غیرقانونی خود را در قلمرو جمهوری اسلامی ایران شروع کرده است. ایران این حق را برای خود محفوظ می دارد تا نسبت به هرگونه تهدیدی که در خصوص حاکمیت و تمامیت ارضی خود احساس نماید، اقدام کند.»
بیشتر بخوانید:
دیدگاه شما درباره پایان عصر فیلترینگ با ماهواره‌های نسل دو استارلینک چیست؟ نظرات خود را در بخش کامنت‌ها با مجله خبری آی تی و دیجیتال در میان گذاشته و اخبار تکنولوژی را با ما دنبال کنید.
نظرات کاربران